Vriendschap en andere vormen van liefde
14 – 20 april 2024, Academie op Kreta
In de cursus vertrekken we van een verkenning van de manier waarop in de filosofie onderscheiden wordt tussen allerlei verschillende vormen van liefde. We houden immers op een andere manier van dingen of van de natuur dan van mensen, en van de ene mens op een andere manier dan van de andere en weer anders van ‘de mensheid’. Behalve philia is er ook de agapè, behalve amor ook de caritas. En wat is het verschil en wat de betekenis van de amor Dei van Augustinus, de amor fati van Nietzsche en de amor mundi van Arendt? Aan de hand van teksten proberen we wat genuanceerder en gedifferentieerder te leren denken over wat in ons alledaagse spreken allemaal ‘liefde’ heet. De geschiedenis van de filosofie biedt voldoende materiaal voor meer dan een week. Aristoteles is een onmisbare gids als het over vriendschap gaat. Hannah Arendt schrijft haar proefschrift over Augustinus’ liefdesbegrip. Kierkegaard heeft geen pseudoniem nodig als hij schrijft over ‘Wat de liefde doet’ en Nietzsche noemt amor fati zijn moraal.
Nietzsche in Turijn
16 t/m 20 september 2024,
In de laatste maanden voordat Nietzsche in Turijn zijn verstand en zijn taal verloor (en snel daarna ook zijn muziek), schreef en redigeerde hij nog drie boeken en een bundel met gedichten: De Antichrist – vervloeking van het christendom, Ecce homo – Hoe men wordt wat men is, Nietzsche contra Wagner – Uit de archieven van een psycholoog en Dionysos-Dithyramben. Zelf heeft Nietzsche de publicatie van geen van deze boeken meegemaakt; van sommige trok hij het manuscript weer terug van de uitgever. Eigenlijk zijn al deze teksten dus geen ‘boeken van Nietzsche’ maar onderdeel van zijn ‘nagelaten aantekeningen’. Niettemin behoren zeker de eerste twee tot de meest gelezen (maar waarschijnlijk minst begrepen) boeken van Nietzsche. Ze lijkennamelijk een stuk eenduidiger dan ze zijn: De Antichrist is echter niet alleen maar een kritiek van het christendom, maar ook een lofrede op zowel Jezus als Dionysos. Ecce homo is niet alleen maar een megalomane autobiografie, maar ook een uitdagende ‘performance’ van een kunstenaar. En de Dionysos-Dityramben zijn niet alleen indrukwekkende gedichten, maar ook een diagnose van het nihilisme van onze tijd. In de cursus gaan we proberen te doen wat Nietzsche van ons vraagt: “leert mij goed lezen”.
vooraankondiging:
eind mei 2024, Filosofie-reis: In de voetsporen van Aristoteles
Filosofie-reis met colleges: Athene – Assos – Lesbos.
Nadere informatie volgt z.s.m.
