Filosofie-reis: In de voetsporen van Aristoteles
16 – 24 mei 2024,
Op deze reis volgen we Aristoteles: zonder enige twijfel een van de allergrootste filosofen van de Europese cultuurgeschiedenis. We zien hem in Athene als de meest begaafde leerling in Plato’s Akademie en later als de stichter van zijn eigen school, het Lyceum. We volgen hem op zijn eerste vlucht uit Athene als niet hij maar Speusippos de opvolger van Plato wordt. We bezoeken de overblijfselen van de school die hij stichtte in Assos en we verkennen op het eiland Lesbos de lagune waar hij veel van zijn biologische onderzoek verrichtte. In colleges en tekst-lezingen krijgt u een inleiding in het denken van Aristoteles, dat op veel onderdelen verrassend actueel blijkt te zijn. De nadruk zal liggen op zijn praktische filosofie (ethiek, politiek en retoriek), maar ook de andere domeinen van zijn werk komen aan de orde. Het is een bijzondere ervaring om te horen vertellen over de grote denker op de plekken waar hij geleefd en gewerkt heeft; om teksten te lezen op de plaats waar ze tot stand kwamen.
Nadere informatie zie: https://labrysreizen.nl/exclusieve-groepsreizen/reisoverzicht/aristoteles
Nietzsche in Turijn
16 t/m 20 september 2024,
In de laatste maanden voordat Nietzsche in Turijn zijn verstand en zijn taal verloor (en snel daarna ook zijn muziek), schreef en redigeerde hij nog drie boeken en een bundel met gedichten: De Antichrist – vervloeking van het christendom, Ecce homo – Hoe men wordt wat men is, Nietzsche contra Wagner – Uit de archieven van een psycholoog en Dionysos-Dithyramben. Zelf heeft Nietzsche de publicatie van geen van deze boeken meegemaakt; van sommige trok hij het manuscript weer terug van de uitgever. Eigenlijk zijn al deze teksten dus geen ‘boeken van Nietzsche’ maar onderdeel van zijn ‘nagelaten aantekeningen’. Niettemin behoren zeker de eerste twee tot de meest gelezen (maar waarschijnlijk minst begrepen) boeken van Nietzsche. Ze lijkennamelijk een stuk eenduidiger dan ze zijn: De Antichrist is echter niet alleen maar een kritiek van het christendom, maar ook een lofrede op zowel Jezus als Dionysos. Ecce homo is niet alleen maar een megalomane autobiografie, maar ook een uitdagende ‘performance’ van een kunstenaar. En de Dionysos-Dityramben zijn niet alleen indrukwekkende gedichten, maar ook een diagnose van het nihilisme van onze tijd. In de cursus gaan we proberen te doen wat Nietzsche van ons vraagt: “leert mij goed lezen”.
2025
De wandelaar en zijn schaduw
27 april t/m 3 mei 2025
WANDELEN MET NIETZSCHE OP KRETA
Nietzsche noemde zijn aforistische boeken wel zijn ‘wandelboeken’. Ze werden tijdens zijn vele wandelingen geschreven en waarschijnlijk moeten ze ook wandelend gelezen worden. In deze wandel-filosofie-week ontdekken we hoe dat gaat: wandelend lezen. In de ochtend bereiden we ons voor door middel van colleges over Nietzsches vroege aforistische werk en over zijn ‘kunst van het langzame lezen’. In de middag maken we lange wandelingen waarin we die kunst in praktijk brengen. De wandelingen (van 3 à 4 uur) horen dus bij de cursus, maar het staat uiteraard iedereen vrij om een of meer van die wandelingen over te slaan dan wel op eigen houtje te doen.Centraal staat Nietzsches boek Menselijk, Al-te-menselijk, en daarvan voor al het tweede deel van het tweede deel, dat hij aanvankelijk afzonderlijk publiceerde onder de titel: De wandelaar en zijn schaduw.
2025
Filosofie en tragedie
29 juni t/m 5 juli 2025
Vanaf het begin van de filosofie bij Sokrates, Plato en Aristoteles en in de verdere ontwikkeling van de filosofie tot en met de 20ste eeuw, hebben filosofen zich laten uitdagen door het grote kunstwerk van de Griekse tragedie. Dat heeft geleid tot verschillende theorieën over waarin nu eigenlijk die sterke werking van het tragische kunstwerk bestaat. Reden genoeg voor een cursus over filosofie en tragedie in de Academie op Kreta
Uitgangspunt voor de cursus is de spanning tussen de theatrale (of literaire of filmische) ervaring van het tragische en het filosofische begrip van die ervaring. De ervaring vraagt om verheldering en uitleg, maar de uitleg dreigt de impact van de ervaring teniet te doen. Om aan de ervaring van het tragische recht te doen zullen we gezamenlijk een tragedie lezen; we zullen via films en video-registraties tragedies bekijken; en we zullen filosofische theorieën over de tragedie bestuderen.
2025
Friedrich Nietzsche in Zwitserland (trein-/wandelreis)
1 t/m 8 september 2025
WANDELEN IN HET VOETSPOOR VAN EEN EUROPESE DENKER
De filosoof Friedrich Nietzsche (1844-1900) werd in 1869 – hij was nog geen 25 jaar oud – benoemd tot hoogleraar klassieke filologie aan de universiteit van Bazel. Na 10 jaar nam hij ontslag. Hij had zijn Duitse nationaliteit opgegeven om in Bazel benoemd te kunnen worden, maar heeft nooit een andere nationaliteit gekregen. Hij is vanaf nu Europeaan. Want nu begint een periode van 10 jaar waarin hij, zonder vaste woon- of verblijfplaats en met weinig geld en bezit, rondtrekt door Europa, steeds op zoek naar de beste condities voor zijn zwakke gezondheid. Hij wandelt uren lang, elke dag. Het is desondanks (of daardoor!) de meest vruchtbare periode van zijn denken en schrijven. Een van zijn favoriete plekken plekken was Sils-Maria in het prachtige Zwitsere Ober-Engadin. Nietzsche verbleef er vanaf 1881 vrijwel elk jaar een aantal maanden, steeds tussen juni en oktober. In Lenzerheide schreef hij zijn beroemde tekst over het Europese nihilisme. In Luzern werd de beroemde foto gemaakt met Paul Rée en Lou Salomé en deed Nietzsche zijn laatste vergeefse huwelijksaanzoek. We bezoeken al die plaatsen, zien waar Nietzsche woonde en werkte, maken wandelingen zoals hij ze maakte en bespreken zijn gedachten op de plek waar hij ze noteerde. Uw reisleider, prof. dr. Paul van Tongeren, geeft tijdens de reis colleges over de ontwikkeling van Nietzsches denken, van zijn vroege cultuur-kritische teksten tot aan de geschriften die ontstonden kort voordat hij aan de waanzin ten prooi viel. Het is een bijzondere ervaring om kennis te maken met gedachten van de filosoof in het landschap waarin ze ontstonden.
